🗞️ Underdog w akcji

+ kluczowy tydzień ludzi i zwierząt

PONIEDZIAŁEK, 09.10.2023 | 1534 słowa, 5m 42s lektury

Ważny tydzień przed nami, w którym każdy jeden głos się liczy — aż do końca dnia w ten wtorek.

Wtedy bowiem kończy się najgorętsze wydarzenie jesieni — Fat Bear Week, w ramach którego ludzkość głosuje nad przyznaniem tytułu najtłustszego niedźwiedzia na Alasce, tuż przed przejściem zwierzaków w sen zimowy.

Potem będą się jeszcze działy jakieś pomniejsze rzeczy — na wszelki wypadek opisujemy je w jednej z sekcji poniżej 🗞️.

KP

CYFERKI

🏃🏽‍♂️ 2h 35 sekund

W niedzielę kenijski maratończyk, Kelvin Kiptum ustanowił rekord świata w biegu na 42 km, po raz pierwszy w historii dyscypliny schodząc poniżej 2 godzin i 1 minuty.

🍫🔻-2% kapitalizacji giełdowej

Akcje Nestle stoczyły się w piątek do najniższego poziomu od dwóch lat, przez rosnący hype wokół leków na redukcję apetytu — Ozempic i Wegovy.

🦅💪🏽 +29 mld PLN

Przez ostatnie 4 lata Orlen praktycznie podwoił swoją kapitalizację rynkową z 35 do 65 mld PLN — głównie dzięki przejęciom spółek skarbu państwa: Lotosu i PGNiG.

👔🇺🇸 +336 tys. nowych miejsc pracy

Amerykański rynek pracy ośmieszył ekonomistów, dwukrotnie przebijając prognozy nowych etatów we wrześniu.

BIZNES

Czyj oddech czuje Tesla?

Agence France Presse via Getty Images

Okazuje się, że jest coś gorszego dla świetlanej przyszłości Tesli niż Elon Musk tweetujący wieczorem na ketaminowej fazie. Tym czymś jest kompletnie anonimowa w naszych zakątkach świata chińska firma o nazwie BYD.

O co chodzi: w zeszłym kwartale niepodważalny hegemon branży samochodów elektrycznych (czyli Tesla) wyprodukował i dostarczył klientom 435 tys. aut — tylko 3 tys. więcej od dostaw zrealizowanych przez BYD.

  • Dla nas to zupełny no-name, ale BYD jest rosnącą potęgą w automotive. W Q2 tego roku firma przeskoczyła Volkswagena jako najlepiej sprzedająca się marka samochodów w Chinach.

  • W sukces producenta wierzą też mądre, siwe głowy — Warren Buffet i Charlie Munger. Sterowany przez nich Berkshire Hathaway jest udziałowcem w firmie, zaś sam Munger opisywał inwestycję jako jedną z najlepszych decyzji ostatnich lat.

Tymczasem: choć jest zdecydowanie za wcześnie, żeby odtrąbić koniec supremacji Tesli w świecie elektrycznych samochodów — w tym roku dzieją się dość niespodziewane rzeczy.

  • Produkcja w Q3 spadła o 6.7%, porównując do poprzedniego kwartału i jest to pierwsza taka sytuacja od blisko 3 lat.

  • Firma stosuje niespotykane dotąd zabiegi cenowe, po raz pierwszy w historii przeceniając samochody sprzedawane na rynku chińskim. Skutkuje to generowaniem niższego zysku netto — choć Tesla wciąż może pochwalić się najwyższą marżą w całym automotive.

Co dalej: w Q4 firma Muska prognozuje dostarczenie klientom 450 tys. samochodów i może być to pierwszy kwartał, w którym konkurent z Chin przeskoczy ich pod kątem wolumenów.

  • BYD nie jest zagrożeniem wyłącznie dla Tesli. Firma szykuje się do agresywnej ekspansji w UE, po tym, jak zdążyła już podbić rynek EV w Izraelu, Tajlandii czy Singapurze.

Na drodze do zdominowania Europy i zakończenia naszych mokrych snów o sukcesie Izery może jednak stanąć Unia Europejska. Wspólnota prowadzi obecnie śledztwo wokół chińskich dotacji rządowych, które mogą dawać ich firmom nieuczciwą przewagę w konkurowaniu z lokalnymi producentami.

4 WAŻNE RZECZY™

Fatima Shbair via AP Photo

1. 🇮🇱 Izrael w stanie wojny z Hamasem

W weekend palestyńska organizacja terrorystyczna rozpoczęła największy atak na Izrael od okrągłych 50 lat.

  • W sobotę rano rozpoczął się masowy ostrzał rakietowy Izraela prowadzony z terytorium Gazy. Jednocześnie siły lądowe Hamasu spenetrowały granice i zaatakowały przygraniczne miejscowości. Na czas pisania media potwierdziły śmierć co najmniej 600 Izraelczyków i 370 Palestyńczyków, ponad 100 osób zostało też porwanych przez bojówki Hamasu.

  • Siły obronne Izraela były kompletnie zaskoczone atakiem, choć wciąż dysponują nieporównywalnie większą siłą rażenia od przeciwnika. Od soboty trwa bombardowanie Strefy Gazy, w którym ginie również lokalna ludność cywilna.

Na płaszczyźnie geopolitycznej wojna Izraela z arabskimi ugrupowaniami oraz poziom agresji w działaniach odwetowych może utrudnić negocjowanie stosunków dyplomatycznych z Arabią Saudyjską. Cichym wygranym konfliktu jest Iran, który od lat finansuje Hamas w celu destabilizacji regionu.

2. 🇺🇸 Konkurs piękności w Kongresie

Po wykoszeniu ze stanowiska dotychczasowego speakera Izby Reprezentantów, Kevina McCarthy’ego, trwa zażarta walka o przejęcie jego stołka wśród przeważających w tej izbie Republikanów.

  • Wczesnymi faworytami są Jim Jordan (pro-Trump) i Steve Scalise (mniej pro-Trump), choć słoń Trump w pomieszczeniu też nie wyklucza możliwości wkroczenia do akcji.

  • Wybór nowego speakera staje się coraz bardziej newralgiczny. W obecnym układzie rząd USA nie może zagwarantować dalszego wsparcia finansowego Ukrainy, ma mniejsze pole do manewru w przypadku konfliktu w Izraelu, a w przyszłym miesiącu musi przyjąć nowy projekt budżetu — lub zaakceptować paraliż rządu federalnego.

3. 🇦🇫 Trzęsienie ziemi dewastuje Afganistan

W kraju doszło do najgorszej katastrofy naturalnej od dwóch dekad. W sobotę przez Afganistan przeszło trzęsienie ziemi o mocy 6.3 w skali Richtera, uderzając szczególnie mocno w okolice miasta Herat, niedaleko granicy z Iranem.

  • Na moment pisania media informują o śmierci 2000 osób i estymują, że było to trzecie najgorsze trzęsienie ziemi w tym roku, po wcześniejszych katastrofach w Turcji/Syrii oraz w Maroko.

4. 🇪🇺 Polska i Węgry protestują w Hiszpanii

Na nieformalnym szczycie liderów państw UE w Grenadzie Viktor Orbán i Mateusz Morawiecki zbili piątki, po czym zawetowali porozumienie dotyczące imigracji.

  • Uchwała dotyczyła zasady „obowiązkowej solidarności”, która wyznacza krajom członkowskim przydział imigrantów na podstawie liczby ludności (dla Polski byłoby to 2500 osób).

  • Weta premierów Polski i Węgier nie miały większego znaczenia, gdyż przegłosowanie ustawy wymagało większości kwalifikowanej, która została uzyskana.

Problematyczna ustawa jest tylko pierwszym krokiem większego projektu dot. kryzysu migracyjnego, który państwa będą teraz negocjować w Parlamencie Europejskim.

STÓŁ CZASU

Jeszcze w tym tygodniu

L. Law via NPS

Dzisiaj: TVP i Make Life Harder stworzą zaciekły bój o przyciągnięcie większej ilości widzów — o 18:30 w państwowej telewizji rozpocznie się przedwyborcza debata.

  • Donald Tusk postanowił osobiście wziąć udział w spotkaniu moderowanym przez Michała Rachonia — mastermind stojący za powstaniem serialu „Reset”.

  • PiS reprezentować będzie premier Mateusz Morawiecki, łamiąc serduszka wszystkim, którzy spodziewali się starcia na gołe klaty pomiędzy Tuskiem a Kaczyńskim.

  • Jako młode wilki wystąpią Joanna Scheuring-Wielgus (Lewica), Krzysztof Bosak (Konfederacja) i Szymon Hołownia (Trzecia Droga)

Każdy kandydat otrzyma 7 minut, żeby odpowiedzieć na 6 pytań prowadzących i 30 sekund na swobodny roast przeciwników. Nie dojdzie do bezpośredniego starcia pomiędzy politykami, którzy w teorii nie mają prawa zadawać sobie pytań w trakcie debaty.

Wtorek: poznamy najtłustszego niedźwiedzia, a przy okazji — dowiemy się, jakie są nastroje konsumenckie wśród zarówno normalnych, jak i bardzo bogatych ludzi. Raporty kwartalne opublikuje PepsiCo i LVMH.

Środa: Birkenstock wchodzi na giełdę z ambicją zaliczenia drugiego największego IPO w tym roku.

Czwartek: pojawią się dane o wrześniowej inflacji w USA. Największa gospodarka na świecie przyspieszyła w zeszłym miesiącu, generując olbrzymią ilość nowych miejsc pracy — co może być pozytywnym sygnałem dla reszty świata.

Niedziela: wybory parlamentarne + referendum w Polsce.

  • Według sondaży partie idą na ostatniej prostej łeb w łeb, a sondażowa przewaga opozycji lub obozu rządzącego zależy głównie od tego, która pracownia wypuszcza badania.

  • Zalecana jest ostrożność przy śledzeniu exit polli — w dość podobnych wyborach na Słowacji tydzień temu wstępne szacunki wskazały zwycięstwo partii, która w rzeczywistości dość wyraźnie przegrała.

NEWSROOM

via United Launch Alliance

Amazon już w kosmosie

W piątek firma wystrzeliła pierwsze satelity w ramach Projektu Kuiper — inicjatywy, która ma stworzyć nową sieć satelitarnego internetu, nadawanego z orbity.

  • Piątkowy start to zwieńczenie projektu zapoczątkowanego jeszcze przez Jeffa Bezosa, zafascynowanego technologiami kosmicznymi od wczesnego dzieciństwa.

  • Amazon będzie starał się odrobić straty do SpaceX, który jest właścicielem Starlinków — największej konstelacji internetowych satelit krążących po orbicie Ziemi.

Przed firmą bardzo długa droga — w drodze na orbitę są zaledwie dwie satelity, podczas gdy w kosmosie kręci się już ponad 4.5 tys. Starlinków.

OpenAI poszerza horyzonty

Twórcy ChatGPT kultywują podejście DIY — po zrobieniu dużych modeli językowych lepiej od Google’a mają zabrać się za robienie czipów lepiej od Nvidii.

  • Niedobór czipów pod algorytmy AI staje się coraz bardziej newralgiczny. Popyt jest tak duży, że nawet najwięksi gracze na rynku nie mogą rozwijać swojej technologii tak szybko, jak by chcieli.

  • Ruch może być też oznaką nieufności pomiędzy OpenAI i wspierającym ich Microsoftem, który dostarcza obecnie superkomputery napędzające ChatGPT. Pojawiają się kolejne plotki, według których Microsoft pracuje na swoim własnym modelem, tak by zmniejszyć uzależnienie od OpenAI.

Na ten moment startup nie potwierdził doniesień. Jest to kolejna pogłoska dotycząca hardware’owych projektów firmy, po tym, jak pojawiły się informacje o planach tworzenia elektroniki użytkowej z udziałem projektanta pierwszych iPhone’ów — sir Jonny’ego Ive’a.

LOT zacznie robić rzeczy

Linia ogłosiła ambitną strategię na lata 2024-28, której motywem przewodnim jest → latać w więcej miejsc.

  • LOT planuje otworzyć bezpośrednie połączenia z Polski do m.in. Chin, Korei, Tajlandii, Wietnamu, Japonii, Kanady i USA.

  • Przewoźnik ma też znacznie powiększyć swoją flotę — do posiadanych obecnie 75 samolotów ma dołączyć 35 nowych maszyn, a pierwsze zamówienia już wylądowały u Boeinga.

W tym roku krajowa linia celuje w przewiezienie 10 milionów pasażerów i zwiększenie tej liczby do 17 mln rocznie do roku 2028.

W OBIEKTYWIE

.dzień dobry memes lab

INNE RZECZY

  • Mont Blanc coraz niższy. Najwyższa góra Europy straciła 2.22 m wysokości w ciągu ostatnich dwóch lat, przez coraz większe topienie się lodowca na szczycie.

  • Być może lepsze niż mięso z probówek. W Europie można już kupować substytut łososia tworzony za pomocą drukarki 3D.

  • Droga pomyłka. Obraz wyceniany przez dom aukcyjny Christie’s na $15 tys. zaledwie 2 lata temu okazał się dziełem Rembrandta — jego wartość skoczyła zatem do $18 mln.

  • Wielki comeback NFT. Starbucks próbuje wskrzesić technologię jpg-za-pieniądze, sprzedając Pumpkin Spice Latte w formie tokenu, za $20 sztuka.

  • Świetlana przyszłość kina. Filmy z tras koncertowych Taylor Swift i Beyoncé generują tak duże zainteresowanie, że mogą podciągnąć roczne wyniki sieci kinowych.

  • Jest życie po atomie 👍🏽. Niemcy w kwietniu wyłączyli ostatnie reaktory w elektrowniach jądrowych. Teraz, żeby zabezpieczyć produkcję energii na zimę — odpalają stare elektrownie węglowe.

.do widzenia

FYI — dzisiejsze głosowanie na niedźwiedzie dostępne o tutaj, startuje akurat 30 minut przed debatą 👌.