🗞️ Trudne parkowanie

ŚRODA, 28.02.2024 | 1662 słowa, 5m 27s lektury

CYFERKI

💹👑 4 400 000% ROI

Zwrot z inwestycji w Warrena Bufetta. 100 dolarów zainwestowane w jego Berkshire Hathaway na początku działalności (1962) byłoby dzisiaj warte ponad 400 milionów dolarów.

🎮✂️ -900 pracowników

Sony ogłosił, że zwalnia 8% globalnego zespołu. Redukcje dotknęły segmentu PlayStation, a firma zamknęła też studio gamingowe w Londynie.

🌎🇩🇪 24.4% mieszkańców

Blisko jeden na 4 mieszkańców Berlina nie posiada już niemieckiego paszportu. W rekordowej dzielnicy Mitte cudzoziemcy stanowią 37.4% wszystkich mieszkańców.

📲🎤 -80% utworów muzycznych

Wg. niektórych prognoz nawet taki procent muzyki obecnej na TikToku może zniknąć po zerwaniu kontraktu z Universal Music. Wszystko przez sieć powiązań praw autorskich, dzięki którym wytwórnia dotyka prawie całego świata muzyki.

AI

Nowy wybranek Microsoftu

Mariaż z OpenAI dał już Microsoftowi drugą młodość, dzięki której odzyskał tytuł najbardziej wartościowej firmy na świecie. Dobijająca 50tki korporacja daje jednak jasno do zrozumienia, że preferuje otwarty związek.

O co chodzi: w tym tygodniu Microsoft ogłosił wsparcie finansowe i początek współpracy z Mistral AI — francuskim startupem założonym przez byłych pracowników Meta i Google DeepMind.

• Ogłoszenie zbiegło się w czasie z wypuszczeniem najnowszego modelu językowego — Mistral Large — oraz pierwszego chatbota firmy, przeznaczonego dla zwykłych użytkowników.

• Zgodnie z obowiązującą tradycją nadawania chatbotom wysoce kreatywnych nazw — ten zadebiutował jako Le Chat 🥖.

Dla kontekstu: wyróżnikiem Mistrala jest tworzenie modeli językowych szkolonych od podstaw na językach europejskich, w kontrze do głównego nurtu, w którym najpotężniejsze AI są trenowane przede wszystkim na tekstach po angielsku.

• Poza Francuzami podobne projekty rozwija już na Starym Kontynencie fiński Silo, czy niemiecki Aleph Alpha.

• Ponadto domeną Europejczyków jest dystrybucja w modelu open source, która gwarantuje większą transparentność niż zamknięte modele amerykańskich startupów, takich jak OpenAI, czy Anthropic.

Okej, ale: choć inwestycja Microsoftu jest na tym etapie bardzo niewielka (przejmują mniej niż 1% udziałów), europejskie instytucje już krzyczą, że amerykański big tech po cichu kładzie łapę na lokalnych projektach AI.

• Mistral Large będzie dostępny w chmurze Microsoft Azure — ale już w modelu closed source, niedostępnym dla niezależnych deweloperów.

• Z kolei w poprzedniej rundzie finansowania największy udział w Mistralu wyszarpał Andreessen Horowitz — jeden z najpotężniejszych funduszy VC z Doliny Krzemowej.

Co dalej: Komisja Europejska zapowiedziała już prześwietlenie umowy z Microsoftem pod kątem praktyk antymonopolistycznych, choć przy obecnym układzie sił w AI wątpliwe jest, by ktoś próbował tu stawać okoniem.

• Podobnie jak w przypadku OpenAI, kartą przetargową Microsoftu jest dostęp do ich gigantycznej infrastruktury, napędzanej czipami od Nvidii.

Dopóki światowy niedobór tych komponentów nie zostanie rozładowany, wszystkie obiecujące startupy będą skazane na współpracę z trójką chmurowych gigantów, kontrolujących najlepsze laboratoria AI: Microsoftu (OpenAI/Mistral), Google’a (DeepMind) i Amazona (Anthropic).

4 WAŻNE RZECZY™

🇸🇪🤝 Szwecja dołącza do NATO

Po 18 miesiącach kręcenia nosem, przymusowej wizycie szwedzkiego premiera w Budapeszcie i okazyjnej sprzedaży Węgrom myśliwców marki Saab — Viktor Orbán wreszcie zgodził się na dołączenie Szwecji do struktur NATO.

• Tym samym Szwecja kończy dwustuletni okres neutralności, dołączając do sojuszu wojskowego jako 32gi członek NATO i ostatni kraj skandynawski, po akcesji Finlandii z kwietnia zeszłego roku.

Poszerzenie sojuszu o te dwa kraje w przewrotny sposób podsumowuje agresję Rosji na Ukrainę — kampanię, która była tłumaczona właśnie chęcią powstrzymania ekspansji NATO na wschód.

• Północno-wschodnia flanka sojuszu powiększyła się od tego czasu o blisko 900 tys. km2 — co odpowiada 1.5x powierzchni Ukrainy.

• Zaś do długiej na 1340 km granicy Rosji z państwem sojuszniczym (Finlandią) dołączyła właśnie potęga szwedzkiej marynarki i lotnictwa, praktycznie zamieniając Bałtyk w wewnętrzny akwen NATO.

🪖🇪🇺 Wizja zachodnich żołnierzy na Ukrainie

W poniedziałek Emmanuel Macron zaszokował wszystkich, przyznając, że w przyszłości nie można wykluczyć wysłania żołnierzy NATO do walki na ukraińskim froncie.

• Oliwy do ognia dolał premier Słowacji, Robert Fico, który opisał utajnione dokumenty rozważające wysłanie zachodnich wojsk na Ukrainę — dodając przy tym, że Słowacja nie zamierza w tym uczestniczyć (Fico zasłynął już z otwarcie antyukraińskiej polityki).

• Gambit Macrona rozsierdził nie tylko odgrażających się Rosjan, ale również francuską opozycję, która oskarża go o wykorzystywanie okazji do kreowania własnej pozycji jako lidera w ogarniętej wojną Europie.

Do słów francuskiego prezydenta odnieśli się już Donald Tusk i sekretarz stanu w MON, Cezary Tomczyk, którzy podkreślili, że Polska nie rozważa żadnych planów bezpośredniego włączania się w wojnę.

• Cały zabieg może służyć dalszemu pozycjonowaniu Francji jako najważniejszej siły UE, w kontekście słabnących gospodarczo Niemiec, którzy pozostają bardzo ostrożni w podejściu do Ukrainy i dalszej eskalacji konfliktu z Rosją.

🌾🇪🇺 Rolnicy dokręcają śrubę w Europie

Wczoraj przez centrum Warszawy przeszedł marsz rolników, którzy od grudnia coraz aktywniej protestują przeciw pogarszającym się warunkom gospodarczym. W Polsce niezadowolenie rolników wynika z dwóch, niezależnych od siebie przyczyn.

• Pierwszym problemem jest ciągnąca się w nieskończoność afera z importem produktów rolnych z Ukrainy, która zdążyła już doprowadzić do zablokowania granicy i pogorszenia relacji dyplomatycznych pomiędzy oboma krajami.

• Drugim, nowszym postulatem jest sprzeciw wobec tzw. Zielonego Ładu, czyli unijnych regulacji, które narzucają drogie, proekologiczne wymogi producentom żywności w UE.

Tu warto dodać, że rolnicy protestują obecnie w większości państw europejskich, a wczorajszy przemarsz w Warszawie był lajtowy w porównaniu z tym przedwczorajszym — w Brukseli.

• Tam doszło do scen takich jak palenie opon w środku miasta, czy obrzucanie budynków jajkami i butelkami — część protestujących musiała być rozpędzona z wykorzystaniem armatek wodnych.

🇵🇸📝 Palestyński premier rezygnuje ze stanowiska

W poniedziałek premier Mohammad Shtayyeh złożył swoją dymisję na ręce prezydenta i lidera Palestyńczyków na Zachodnim Brzegu — Mahmouda Abbasa.

• To pierwszy krok w forsowanej przez państwa zachodu politycznej rekonstrukcji Autonomii Palestyńskiej.

• Ta pozostaje wybitnie niepopularna pośród Palestyńczyków — przede wszystkim tych rządzonych przez Hamas w Strefie Gazy, ale również tych z Zachodniego Brzegu, którzy rozglądają się za nowym przywództwem.

Poniedziałkowa rezygnacja premiera może utorować drogę do zmiany politycznej warty w Palestynie, gdzie 88-letni prezydent Abbas w dalszym ciągu opiera się zmianom i powołaniu technokratycznego rządu, który byłby w stanie zreformować kraj.

KOSMOS

Rollercoaster na Księżycu

Gwiazda mediów ostro zderzyła się z rzeczywistością, podczas gdy cicha woda zaskoczyła cały świat — i nie opisujemy tutaj fabuły Planety Singli, a ostatnie kilka tygodni na Księżycu.

O co chodzi: najgłośniejszym kosmicznym wydarzeniem tego roku miało być lądowanie Odysseus — amerykańskiego łazika księżycowego, zbudowanego przez prywatną firmę Intuitive Machines.

• Misja, której celem było przygotowanie lądowania astronautów w 2026 roku, miała otworzyć erę współpracy NASA ze startupami i tchnąć nowe życie w eksplorację Księżyca.

• W okresie pomiędzy startem i lądowaniem akcje Intuitive Machines zdążyły nawet czterokrotnie zwiększyć swoją wartość, choć na czas pisania firma zdążyła już stracić 85% ze swojej wyceny rynkowej.

Where problem: stworzony przez 11-letni startup pojazd przewrócił się na bok tuż po wylądowaniu na powierzchni Księżyca, po czym stracił łączność z bazą. Od tego czasu jego twórcom udało się tymczasowo przywrócić połączenie i ściągnąć kilka rozpikselowanych fotek, ale pozycja maszyny uniemożliwia przywrócenie jej do sprawności.

• Wszystko przez padające baterie, których w obecnej pozycji lądownik nie może doładować panelami fotowoltaicznymi.

• Sytuację pogarsza fakt, że Księżyc jest mniej więcej tak słonecznym miejscem, jak Polska, a po kończącym się wczoraj okienku pogody nadchodzą 2 tygodnie ciemności, w których maszyna najpewniej dokona swojego żywota.

Tymczasem: zaskakujący comeback szykują Japończycy, których próbnik księżycowy SLIM nagle wrócił do życia.

• Ten również nie miał łatwo — podczas lądowania z 19 stycznia maszyna nie zdążyła wyhamować, odbiła się od powierzchni Księżyca i w efekcie wylądowała do góry nogami, również przysłaniając swoje panele słoneczne.

Od tego czasu pojazd został spisany na straty, po tym, jak w jego osłoniętej od Słońca części Księżyca rozpoczęła się zima…

• …aż nagle w poniedziałek SLIM zaczął z powrotem przesyłać dane, jakimś cudem przeżywając dwa tygodnie bez zasilania.

Co dalej: Japonia planuje kontynuować misję, zakładając, że ich pojazd zdąży się naładować i ruszyć z miejsca, zanim nadmiar słońca uszkodzi instrumenty pokładowe.

• Na podobnego farta będą z pewnością liczyć Amerykanie, którzy wczoraj potwierdzili, że ich Odysseus stracił możliwość dalszego ładowania baterii i transmisji danych.

NEWSROOM

Boeing zepsuje nam wakacje

Tak przynajmniej twierdzi przedstawiony na zdjęciu powyżej szef Ryanaira — Michael O’Leary. Ze względu na problemy z terminową dostawą nowych Boeingów linia planuje letnią podwyżkę cen o nawet 10% i nie wyklucza odwołania niektórych połączeń.

• Ryanair jest od lat jednym z największych klientów Boeinga, który obecnie walczy o przetrwanie po zeszłorocznej serii rozpadających się samolotów niefortunnych zdarzeń.

• Amerykański producent nie tylko nie może zwiększyć skali produkcji — musi też przeprowadzać czasochłonne kontrole jakości w fabrykach, a wszystko to skutkuje opóźnianiem dostaw nowych maszyn.

Na ten moment zamówienie Ryanaira na 57 nowych samolotów z deadlinem na kwiecień zostało przesunięte na czerwiec — choć i ten termin może się jeszcze zmienić.

Samsung chce nas zaobrączkować

Podczas organizowanych w tym tygodniu pokazów Mobile World Congress Samsung zaprezentował swoją najnowszą propozycję — Galaxy Ring, czyli smart pierścień stworzony z myślą o opiece zdrowotnej.

• Sam format nie jest niczym nowym — fiński startup Oura Ring z powodzeniem sprzedaje te urządzenia od 2015 roku — choć decyzja Samsunga może oznaczać, że kategoria dojrzała już do masowej adopcji.

• Galaxy Ring ma mierzyć jakość snu, ciśnienie, tętno i saturację krwi oraz zbierać dane o aktywności fizycznej, działając w pakiecie z aplikacją Samsung Health.

W ostatnich miesiącach kategoria wearables zaczyna się coraz bardziej rozpychać na rynku, co wg. analityków jest oznaką schyłku ery smartphonów.

SpaceX wraca do akcji

Amerykańska Federal Aviation Administration (FAA) zamknęła w poniedziałek śledztwo w sprawie procedur bezpieczeństwa i wpływu na środowisko, które blokowały firmę Elona Muska przed kolejnymi startami Starship — największej rakiety w historii lotów w kosmos.

• Podczas ostatniej, nieudanej próby lotu na orbitę (Starship eksplodował po 8 minutach lotu) agencja wykryła 17 uchybień i zażądała korekty przed wydaniem pozwolenia na kolejne starty.

• Teraz SpaceX skoczył nadrabiać zaległości i może przygotowywać następny start, który prawdopodobnie nastąpi już w marcu.

INNE RZECZY

• Legalized it 🇩🇪. Od kwietnia tego roku dorośli Niemcy będą mogli posiadać do 25 gramów marihuany na osobę.

• Krypto wciąż żyje. Bitcoin jest na dobrej drodze do pobicia rekordowych kursów z 2021 roku i już teraz przebija pułap 57 tys. dolarów.

• Koniec marzeń. Apple wreszcie zaorał swój plan stworzenia Apple Car, przy którym — jak się okazało — przez lata pracowało ponad 2 tys. osób.

• OHO. Pojawiają się pierwsze projekty ustawy, która ma zakazać sprzedaży jednorazowych vape’ów w Polsce.