🗞️ Prawdziwe oblicze samochodów

CZWARTEK, 07.09.2023 | 1382 słowa, 5m 12s lektury

CYFERKI

📦🇵🇱 20.6 tys. paczkomatów

Liczba maszyn InPostu w Polsce powoli dobija do górnej granicy. Firma pauzuje kolejne instalacje i skupia się na ekspansji w Europie Zachodniej.

🏡🤸🏽‍♀️ 26.4 lata

Średni wiek, w którym przeciętny Europejczyk wyfruwa z rodzinnego gniazdka. Najszybciej wyprowadzają się Finowie, najwolniej Chorwaci. W Polsce wiek wyprowadzki to 29 lat — wynik w dolnej części europejskiej tabeli.

🚗🔧 25 mln samochodów

1 na 10 wszystkich amerykańskich samochodów może wymagać wymiany poduszek powietrznych, po wykryciu wad produkcyjnych w 52 milionach egzemplarzy.

🪖🇵🇱 137 mld PLN

We wtorek ogłoszono plany wydatków na obronność w przyszłym roku, które wyniosą ponad 4% rocznego PKB. Już w tym roku Polska przeznacza na armię największy procent produktu krajowego spośród wszystkich członków NATO.

GOSPODARKA

Grubo albo wcale

Rada Polityki Pieniężnej odpięła wczoraj wrotki, przy czym wrotki to tak naprawdę polska gospodarka. Ogłoszono obniżkę stopy referencyjnej o 0.75 punktu bazowego — trzykrotnie wyższą od najśmielszych fantazji ekonomistów.

Dla kontekstu: w środę zakończyło się dwudniowe posiedzenie RPP, po którym większość analityków spodziewała się komunikatu o cięciu stóp procentowych.

• Przepustką do obniżenia cen pożyczek miała być jednocyfrowa inflacja. Ta podłożyła jednak prezesowi NBP wybitnie wredną świnię, zatrzymując się na poziomie 10.1% — rzęsami wciąż wystając ponad pułap bezpieczeństwa.

Biorąc ten fail pod uwagę media rozważały dwie możliwe opcje:

1. Utrzymanie stóp procentowych na tym samym poziomie i obniżkę dopiero w październiku, tuż przed wyborami.

2. Pierwsze cięcie o 0.25 pb., które wielu ekonomistów i tak określało jako przedwczesne.

A tymczasem: szef NBP, Adam Glapiński, grzecznie poprosił o potrzymanie piwa — i ciachnął trzykrotnie więcej, sprowadzając bazową stopę procentową do 6.00%. Środowe popołudnie nagle stało się o wiele mniej słoneczne:

• Złoty zanurkował względem euro do najniższej pozycji od stycznia.

• Największe banki straciły 7-9% w notowaniach giełdowych, a GPW skończyła dzień na ostatnim miejscu wśród europejskich giełd.

W komunikacie NBP tłumaczył decyzję pogarszającą się sytuacją gospodarczą i spadającym popytem, który ma prowadzić do szybszego spadku inflacji.

Za i przeciw: agresywne obniżenie stóp procentowych może w krótkim terminie dać kilka plusów.

• Raty kredytów staną się bardziej znośne, a niższe koszty pożyczania mogą skutkować lekkim ożywieniem gospodarczym.

Problem polega na tym, że w dłuższej perspektywie sytuacja tylko się pogarsza.

• Spadający kurs złotego już teraz ma prowadzić do wyższych cen np. na stacjach benzynowych.

• Inflacja wagi średniej może utrzymać się w Polsce na lata i wprowadzić gospodarkę w okres przedłużonej stagflacji.

Co dalej: analitycy powoli zbierają szczęki z podłogi, choć te mogą powypadać raz jeszcze — dzisiaj odbędzie się konferencja prasowa z udziałem Glapińskiego. Konkrety będzie można tak naprawdę ogarnąć dopiero pod koniec września. Wtedy poznamy wstępne odczyty poziomu inflacji za wrzesień.

4 WAŻNE RZECZY™

🇺🇸🇺🇦 Niespodziewany gość w Kijowie

W środę amerykański sekretarz stanu, Anthony Blinken, znienacka pojawił się w stolicy Ukrainy. Wizyta najważniejszej postaci w polityce zagranicznej USA nastąpiła tego samego dnia co ostrzał Donbasu, w którym zginęło 16 osób.

• Na czas pisania Blinken zdążył ogłosić najnowszy pakiet wsparcia finansowego i militarnego dla Ukrainy o wysokości miliarda dolarów.

Tego samego dnia ukraińskie władze ogłosiły, że ich gospodarka coraz lepiej radzi sobie z trudami wojny, a PKB kraju urosło o 2.2% w porównaniu z zeszłym rokiem.

🌊💔 Południe Europy zmaga się z powodziami

Sztorm Daniel kontynuuje niszczycielski przelot po kontynencie. Po powodziach w Hiszpanii przyszła kolej na Turcję, Bułgarię i zmagającą się jednocześnie z pożarami Grecję.

• W środę grecka wyspa Skiathos została częściowo wyłączona z ruchu lotniczego.

• Łącznie w tych czterech krajach w wyniku powodzi zginęło 14 osób.

Od środy sztorm zaczął łagodnieć, choć meteorologowie przewidują, że może przekształcić się w subtropikalny cyklon i stanowić dalsze zagrożenie w basenie Morza Śródziemnego.

🏝️🎲 Geopolityczne tarcia na końcu świata

W tym tygodniu przegłosowano wotum nieufności wobec premiera Vanuatu — wyspiarskiego państwa w Oceanii.

• Ishmael Kalsakau stracił poparcie rządu przez zbyt bliskie relacje z państwami Zachodu.

Jego przeciwnicy polityczni preferują złapkę z Chinami — największym kredytodawcą Vanuatu. Kraj od dłuższego czasu prowadzi delikatną grę ze światowymi potęgami, unikając jednoznacznego opowiedzenia się po którejś ze stron. Nowy premier kraju, Sato Kilman, jest piątym liderem rządu w ciągu ostatnich czterech lat.

🇵🇱🍅 W Polsce (prawie) jak na Węgrzech

Nowy dzień, nowe obietnice wyborcze. W dzisiejszym wydaniu PiS ogłosił, że chce, by sklepy spożywcze miały w ofercie minimum 2/3 produktów od lokalnych, polskich dostawców.

• 66% to wciąż mniej niż 80%, którego od spożywczaków na Węgrzech domaga się rządzący Fidesz Wiktora Orbana.

• Ale bank i tak rozbiła Biedronka, która stwierdziła, że już teraz ponad 93% żywności sprzedawanej w biedrach pochodzi z Polski, i w ogóle nara.

PiS celuje też w wykorzystanie e-paragonów, które wejdą w Polsce do obiegu 15 września. Partia chce, by pochodzenie żywności było dokumentowane w elektronicznych potwierdzeniach zakupów.

AUTOMOTIVE

Inwigilacja na 4 kołach

Samotne sesje karaoke, za które wszyscy uwielbiają solowe przejażdżki samochodem, mogą wcale nie być takie samotne. Okazuje się, że samochody szpiegują nas w stopniu zbliżonym do smartfonów, lub nawet gorszym.

O co chodzi: wczoraj opublikowany został raport Mozilla Foundation — organizacji non-profit odpowiedzialnej za popularną przeglądarkę. Raport nie zostawia suchej nitki na samochodach, które są potencjalnie najbardziej inwazyjnym gadżetem w naszym posiadaniu.

• W ciągu kilkunastu ostatnich lat samochody zamieniły się w komputery na kółkach, wyposażone w sporą moc obliczeniową, połączone z internetem i uzbrojone po zęby w mikrofony, kamery i czujniki, z których większość wycelowana jest w pasażerów.

W cyferkach: badacze Mozilli przeanalizowali 25 najpopularniejszych marek samochodów (Toyota, VW, Ford, Tesla, BMW, Nissan etc.) pod kątem zbierania informacji, polityki prywatności i kontroli użytkownika nad własnymi danymi.

• 92% firm nie daje klientom możliwości decydowania o danych, które generują korzystając z samochodu.

• Przy czym 84% dzieli się danymi z partiami trzecimi, a 76% przyznaje, że spienięża swoje bazy danych.

Jakie dane: kolejnym zaskoczeniem jest zakres informacji, jakie samochód jest w stanie o nas zgromadzić. Wśród katalogowanych danych wymienia się:

• Klasykę gatunku: adres, dane kontaktowe, odwiedzane miejsca, styl jazdy…

• …i dziwne rzeczy: rasę, orientację seksualną, inteligencję, czy charakterystykę genetyczną.

Żeby ubarwić te doniesienia, Mozilla przyrównała nowoczesne samochody do innych przykładów elektroniki użytkowej — wypadają gorzej nawet od seks-gadżetów i notorycznie krytykowanych aplikacji do dbania o zdrowie psychiczne.

Co dalej: Fundacja Mozilli wyrobiła już renomę w prześwietlaniu gigantów technologicznych i wymuszaniu zmian na rzecz konsumentów. W przeszłości pomogli poskromić branżę smart-TV, która przed dziesięcioma laty w podobny sposób nadużywała dostępu do naszych salonów.

NEWSROOM

Najgorętsze lato w historii

Naukowcy z unijnego centrum badań nad zmianami klimatycznymi Copernicus potwierdzili wczoraj, że kończy nam się właśnie najgorętsze lato w historii pomiarów.

• Średnia temperatura w Europie wyniosła 19.63 °C. To o 0.83 °C wyżej od średniej z lat 1990 - 2020.

• Jeszcze bardziej alarmujące jest ogrzewanie się oceanów. W sierpniu średnia temperatura wyniosła 21 °C i jest to również najwyższy-poziom-ever.

Do tej pory 2023 jest drugim (po 2016) najbardziej upalnym rokiem, odkąd istnieją wystandaryzowane pomiary.

Opole = Danone

W środę padł pierwszy soczysty news podczas trwającego w Karpaczu Forum Ekonomicznego:

• Danone zainwestuje 230 mln złotych w budowę nowej fabryki produkującej żywność specjalistyczną, w tym szpitalną.

Będzie to już drugi zakład produkcyjny firmy w Opolu, gdzie Danone jest jednym z największych pracodawców. O najpotężniejszym jogurtowym graczu na świecie było głośno miesiąc temu, kiedy rosyjskie władze przejęły zakłady firmy na terenie kraju, co poskutkowało stratą na poziomie 200 milionów euro.

Czy Chiny się skończyły, zanim się zaczęły?

W tym roku po raz pierwszy widać oznaki słabości chińskiej gospodarki. Jest na tyle niekolorowo, że analitycy Bloomberg Economics wycofali się z utrzymywanej latami tezy o tym, że Chiny zostaną największą gospodarką świata najpóźniej w połowie XXI wieku.

• Według nowych prognoz Państwo Środka chwilowo wskoczy na pierwsze miejsce w połowie lat 40tych, przed stoczeniem się za USA i Indie. Do roku 2050 wzrost PKB ma spaść sześciokrotnie, w okolice 1% rocznie.

W OBIEKTYWIE

INNE RZECZY

• UK delegalizuje gaz rozweselający. Druga (po gibonkach) najpopularniejsza używka wśród młodych Brytyjczyków będzie zakazana od przyszłego roku.

• Trek niczym Patagonia. Firma zacznie skupować używane rowery, remontować je i wprowadzać z powrotem na rynek.

• Piłeczki tenisowe na świeczniku. Tenisiści sięgają po nowe piłki tak często, że staje się to zagrożeniem dla środowiska.

• Diamenty na przecenie. Popularność kamieni hodowanych w laboratoriach doprowadziła do 40% spadku ceny tych wyjmowanych z ziemi.

• Rosyjskie samoloty mają nowy pancerz. Lotnictwo okłada je oponami samochodowymi w celu ochrony przed ukraińskimi dronami.

• Powstała sukienka, która czyta w myślach. Ma ostrzegać ludzi w biurze, kiedy ktoś ma zły humor.