🗞️ Poważny weekend

PONIEDZIAŁEK, 11.09.2023 | 1397 słów, 5m 21s lektury

CYFERKI

🚬🇬🇧 5 milionów plastikowych petków

Tyle jednorazowych vape’ów wyrzuca się w UK tygodniowo. Roczne odpady dałyby materiał na 5000 baterii do samochodów elektrycznych.

🏢🙅🏽 50% pracowników

Grindr (taki Tinder dla osób LGBTQ+) stracił blisko połowę zespołu po ogłoszeniu przymusowego powrotu do biura.

🏦💸 -0.53 punkta bazowego

WIBOR 3M, kluczowa stawka dla kredytobiorców w Polsce, spadła po obniżeniu stóp procentowych przez RPP. W listopadzie raty kredytów mogą spaść o około 5%.

🤖⚖️ 11 196 lat w więzieniu

Twórca upadłej giełdy kryptowalut, Faruk Fatih Ozer, otrzymał taki wyrok od tureckiego sądu pod zarzutami prania pieniędzy i defraudacji środków inwestorów.

POLITYKA

Sobota była super

Przez weekend obserwatorzy polityczni mogli poczuć się jak najpopularniejsza dziewczyna w szkole, kiedy decyduje gdzie iść na Sylwestra. W ramach tzw. Supersoboty odbyły się konwencje programowe wszystkich znaczących partii politycznych, z wyjątkiem Konfederacji.

Gotówka, węgiel, emerytura: to jedne z bardziej soczystych punchline’ów, które padały na evencie PiS w Końskich.

• Partia rzuciła obietnicę emerytur stażowych, czyli w praktyce — obniżkę wieku emerytalnego.

• Zapowiedziała zieloną transformację energetyczną, opartą na atomie, OZE… i węglu, od którego nie zamierza odchodzić przed rokiem 2049.

• Zaś branża fintech może bać się na równi z Rosjanami — PiS zapowiedział, że będzie „bronić gotówki jak niepodległości”.

Wchodząc w niedzielę bez trwogi: Koalicja Obywatelska odpaliła weekend vibes, obiecując powrót niedzieli handlowych. Wśród innych obietnic wyborczych formacja Donalda Tuska szarpnęła się na:

• Podwojenie kwoty wolnej od podatku do 60k PLN w skali roku.

• Zniesienie podatku Belki — inwestycje do 100k PLN, utrzymywane dłużej niż 12 miesięcy nie będą objęte podatkiem od zysków kapitałowych.

• Podwyżki na poziomie 30% dla nauczycieli i 20% dla pracowników administracji państwowej.

Na dokładkę: tego samego dnia swoje prezki odsłoniła końcówka sondażowego peletonu — Lewica i Trzecia Droga.

• Lewica zdecydowanie wierzy w automatyzację pracy — postuluje skrócenie tygodnia roboczego do 35 godzin, z posypką 35 dni urlopu.

• Trzecia Droga promowała zieloną energię (taką w wersji bez węgla), wybudowanie miliona mieszkań i PIT w modelu francuskim — rodziny z 3+ dzieci mają nie płacić podatku dochodowego.

Co dalej: do wyborów zostało jeszcze pięć tygodni, więc powyższe kąski mogą coraz częściej upiększać nasze feedy reklamowe.

• Według najnowszych sondaży PiS zaczyna lekko powiększać przewagę, odbierając część wyborców Konfederacji.

• Natomiast wygrana pozwalająca na samodzielne rządy wydaje się mało prawdopodobna dla któregokolwiek z ugrupowań. To podsyca prognozy o powtórce wyborów w przyszłym roku.

4 WAŻNE RZECZY™

💔🇲🇦 Trzęsienie ziemi dewastuje Maroko

W piątek w Maroko doszło do trzęsienia ziemi o mocy 6.8 w skali Richtera, do którego wczoraj doszedł wstrząs wtórny o magnitudzie 3.8.

• Katastrofa uderzyła najmocniej w Al Haouz — regionie w Górach Atlas, oddalonym o około 70 kilometrów od Marakeszu.

• Do końca dnia w niedzielę media informowały o śmierci ponad 2000 osób, choć na dokładne liczby trzeba jeszcze poczekać.

Trwa akcja ratunkowa, w którą zaangażowane są międzynarodowe grupy humanitarne i ochotnicy m.in. z Czech, Hiszpanii i Francji.

🇮🇳 🌏️ G-20 zaskakuje

Weekendowy szczyt w New Delhi dostarczył kilka niespodzianek i trochę rozczarowań.

• Unia Afrykańska dołącza do G20. Dzięki temu kontynent będzie w końcu miał reprezentację podczas spotkań kształtujących światową geopolitykę.

• Powstanie korytarz kolejowy pomiędzy Indiami, Zatoką Perską i Europą. Jest to cios dla Chin i inicjatywy Pasa i Szlaku, przez którą kraj próbuje zdominować globalny handel.

• Złagodzono komunikację wokół konfliktu w Ukrainie. Było to ustępstwo ze strony państw Zachodu, choć całe G20 (wliczając Chiny i Rosję) podpisało zobowiązanie o zapobieganiu użycia broni nuklearnej oraz szanowaniu integralności terytorialnej Ukrainy.

Zgodnie z oczekiwaniami analityków — największym wygranym spotkania był premier Indii, Narendra Modi. W trakcie rozmów zasiadał przed plakietką z napisem Bharat — nazwą Indii wywodzącą się z sanskrytu, która w przyszłości może zastąpić nazwę kraju.

🔥💡 ONZ odkrywa zmiany klimatyczne

W piątek organizacja wypuściła wyczerpujący raport na temat zmian klimatycznych. To pierwszy taki dokument od momentu podpisania Porozumienia paryskiego z 2015 roku.

• W dużym skrócie — postępów brak. ONZ wzywa wszystkie kraje członkowskie do podkręcenia narodowych programów walki z emisjami CO2 i ostrzega, że świat jest bardzo daleko od realizacji podstawowego celu: zerowych emisji netto w roku 2050.

Publikacja raportu ma nadać ton tegorocznego szczytu klimatycznego COP28. Ten odbywa się w listopadzie i może mieć iście barejowski klimat:

• Impreza ma miejsce w Zjednoczonych Emiratach Arabskich.

• Wodzirejem spotkania będzie CEO lokalnego konglomeratu naftowego.

🇪🇸⚽ Skandal w Hiszpanii zbliża się do końca

W niedzielę szef hiszpańskiego związku piłki nożnej, Luis Rubiales, podał się do dymisji.

• Rubiales wywołał tsunami kontrowersji, gdy publicznie pocałował w usta hiszpańską piłkarkę, Jennifer Hermoso, podczas celebrowania zwycięstwa jej drużyny w Mistrzostwa Świata w piłce nożnej kobiet.

Tuż po incydencie Hermoso przyznała, że nie wyrażała zgody na takie zachowanie, a cała sprawa odbiła się szerokim echem w Hiszpanii, tłumiąc historyczny wyczyn drużyny.

STÓŁ CZASU

Jeszcze w tym tygodniu

Prezentujemy poniedziałkową wersję .dzień dobry → zapowiedź nadchodzącego tygodnia i nienarodzonych jeszcze medialnych nagłówków.

Wtorek: odbędzie się premiera szumnie zapowiadanego iPhone’a 15. Apple ma zaprezentować najnowszy model na konferencji zatytułowanej Wonderlust (start o 19, stream na YT).

• Podczas konferencji okaże się, czy najgrubszym ficzerem nowych iPhone’ów naprawdę będzie port USB-C.

Środa: w Waszyngtonie rozpocznie się spotkanie za zamkniętymi drzwiami pomiędzy grupą Republikańskich i Demokratycznych senatorów oraz szefami największych firm rozwijających AI.

• Organizator spotkania, Chuck Schumer ma 72 lata — nie wiadomo czy będzie w stanie spacyfikować Elona Muska i Marka Zuckerberga, którzy po raz pierwszy znajdą się w tym samym pomieszczeniu od nakręcenia aferki z walką MMA.

Czwartek: okaże się, czy nadworni ekonomiści z naszego kraju zainspirowali rówieśników za granicą. Europejski Bank Centralny ogłosi decyzję dotyczącą stóp procentowych w strefie euro.

• Jeżeli dojdzie do podwyżki oprocentowania — koszty pożyczanie w euro będą wyższe niż w szczytowym momencie kryzysu finansowego z 2008 roku.

Piątek: dzień sądu dla amerykańskiego przemysłu. Związek zawodowy reprezentujący 146 tys. pracowników fabryk samochodów może autoryzować strajk, jeżeli Wielka Trójka z Detroit: General Motor, Ford i Stellantis nie spełnią ich żądań.

• Tygodniowy strajk może kosztować producentów nawet 5.5 mld dolarów i spowodować całkowite zatrzymanie produkcji.

NEWSROOM

Coś jeszcze dla posiadaczy iPhone’ów

W piątek Apple znienacka wypuścił aktualizację iOS, która chroni telefon przed inwigilacją ze strony programów szpiegowskich izraelskiej firmy NSO — takich jak znany i lubiany nad Wisłą Pegasus.

• W czwartek kanadyjska grupa badawcza Citizen Lab odkryła, że Pegasus jest w stanie złamać zabezpieczenia iPhone’ów i rejestrować treści wysyłane przez iMessage, a także zdalnie uruchamiać kamerę i mikrofon telefonu.

Żeby zabezpieczyć urządzenie, konieczny jest upgrade systemu do wersji iOS 16.6.1.

Q-commerce wart 4x mniej

Getir, turecki startup oferujący błyskawiczne dostawy zakupów spożywczych, finalizuje rundę finansowania przy wycenie na poziomie 2.5 mld dolarów.

• To zaledwie 21% wartości firmy w porównaniu z zeszłym rokiem. Podczas finansowania z 2022 roku startup był wyceniany na $11.8 mld.

Getir jest jednym z nielicznych ocalałych w branży q-commerce, która została zdziesiątkowana po latach pandemicznego boomu. Wśród ostatnich międzynarodowych, które jeszcze nie zbankrutowały pozostaje Getir, brytyjski Zapp i amerykański Gopuff. Ponoć na wszystkie już czai się Lisek.app.

Halko Australia

W piątek pracownicy terminali LNG w Australii ogłosili strajk, żądając podwyżek płac. Pomimo tego, że europejskie kraje nie kupują gazu z Australii oraz mają praktycznie zapełnione magazyny przed nadchodzącą zimą — ceny surowca w naszym regionie skoczyły o 13%.

• Australijskie zakłady należą do Chevrona — amerykańskiego giganta i trzeciej największej firmy energetycznej na świecie. Odpowiadają za 7% globalnych dostaw skroplonego gazu.

• Jeżeli związki zawodowe nie wypracują porozumienia z pracodawcą do 14 września, pracownicy rozpoczną kolejny, dwutygodniowy strajk.

Gaz z Australii kupują obecnie kraje azjatyckie, które w przypadku strajku zaczną konkurować z Europą o zapasy surowca z innych źródeł. Dłuższe protesty po drugiej stronie świata mogą w ten sposób prowadzić do trwałej podwyżki cen gazu w Polsce.

W OBIEKTYWIE

INNE RZECZY

• ChatGPT nie lubi wakacji. W sierpniu ruch internetowy chatbota spadł o kolejne 3.2%, zmalała również średnia długość sesji użytkownika.

• Florencja jak Nowy Jork. Miasto szykuje się do wprowadzenia podobnych ograniczeń na wynajmy krótkoterminowe, wyprowadzając kolejny cios w biznes Airbnb.

• Ryanair spoliczkował Modlin. 20% lotów przenosi się na inne porty lotnicze, po tym, jak Modlin podniósł firmie cenę za obsługę pasażera.

• Uber naprawi cieknący zlew? Ukryty fragment kodu wyszperany w aplikacji sugeruje, że firma chce obsługiwać domowe zlecenia w stylu appek takich jak TaskRabbit, lub Fixly.

• Powstała alkoholowa mapa Polski. Za najmniejszą patolkę gratulacje dla województwa Podkarpackiego 🤝.

• Tlen na Marsie. Łazik NASA przetworzył marsjańskie powietrze na tlen, który wystarczyłby na 10 godzin oddychania — ale dla małego pieska. Astronauci następni w kolejce.