🗞️ Koniec monopolistów

ŚRODA, 13.12.2023 | 1687 słów, 5m 42s lektury

CYFERKI

📺⌛16 dni

Średnio tyle czasu przed ekranem spędził użytkownik Netflixa pomiędzy styczniem a czerwcem tego roku, wg. opublikowanych po raz pierwszy oficjalnych danych streamera.

📦💻 46% udziału w rynku

Polska odpowiada już za prawie połowę sprzedaży e-commerce w Europie Środkowo-Wschodniej. Wzrost sprzedaży online od roku 2019 jest na 2 miejscu w UE, tuż po Portugalii.

📺📲 4.1 miliona wyświetleń

Poniedziałkowe posiedzenie Sejmu stanowi już 1/6 wszystkich wyświetleń na sejmowym kanale YT, podczas gdy liczba subskrybentów urosła do 560 tys.

📉🇺🇸 3.1% inflacji

Wskaźnik wzrostu cen konsumenckich spadł w USA o kolejny 0.1%, choć większość Amerykanów nadal negatywnie ocenia sytuację gospodarczą w kraju.

BIG TECH

Epic fail Google’a

W tym tygodniu Google przegrał dość istotną rozprawę sądową z Epic Games — twórcami Fortnite — która może być początkiem rewolucji w świecie aplikacji mobilnych.

O co chodzi: w poniedziałek sąd w San Francisco orzekł, że Google nadużywał swojej pozycji w ramach Google Play Store — marketplace’u, który kontroluje 95% wszystkich aplikacji ściąganych na telefony działające na Androidzie.

• Firma miała celowo utrudniać pobieranie aplikacji na telefon z pominięciem ich serwisu, co zostało zinterpretowane jako blokowanie konkurencji i praktyka monopolistyczna.

Dla kontekstu: Google Play Store (podobnie jak App Store na iPhone’ach) działa jako próg wejściowy do całego ekosystemu Androida, a zarazem fiskus, zbierający od deweloperów podatki za obecność w tym środowisku.

• Marketplace ściąga 30% od wszystkich transakcji dokonywanych w grach i aplikacjach mobilnych pobranych z jego pomocą.

Tymczasem: twórcy Fortnite, jednej z najpopularniejszych gier w historii, stracili do tego cierpliwość w 2020 roku i zaczęli aktywnie odsyłać graczy do dokonywania zakupów poza aplikacją mobilną, by unikać opłat.

• W odpowiedzi zarówno Google, jak i Apple usunęli grę ze swoich platform, stwierdzając, że nie stosuje się do regulaminu współpracy.

• Na co Epic Games skierował sprawę do sądu, rozpoczynając klasyczną potyczkę Dawida z Goliatem i ogłaszając, że walczy w imieniu całej branży.

Podwójne standardy: na ścieżce sądowej zaczęło się robić dosyć dziwnie, bo pierwszą rozprawę (z Apple) Epic przegrał, mimo że zarzuty były niemalże identyczne z tymi wymierzonymi później Google’owi.

• Jedyną różnicą pomiędzy procesami jest to, że w przypadku Epic v. Apple orzekał sędzia, zaś w drugiej rozprawie doszło do werdyktu jury.

• Nikt nie wie, dlaczego (bez wątpienia elitarni) prawnicy Google’a zgodzili się na takie rozwiązanie. Tuż po powołaniu jury rzucili się nawet do odwrócenia sytuacji, ale wtedy było już pozamiatane.

Finalnie sąd orzekł na korzyść Epic Games, orzekając po raz pierwszy w historii, że zasady działania Google Play Store stanowią praktyki monopolistyczne.

• Nie wiadomo jeszcze, jakie dokładnie konsekwencje poniesie Google — decyzja ma zostać ogłoszona w nadchodzących dniach.

Co dalej: twórcy Fortnite’a mogą świętować zwycięstwo PRowe oraz gwarancję lepszych stawek za opłaty dokonywane przez graczy bezpośrednio w trakcie rozgrywki.

• Ważniejszy jest jednak wpływ na szerszy ekosystem aplikacji mobilnych, który do dzisiaj pozostawał w żelaznym uścisku Google i Apple.

• Jeżeli werdykt ustanowi precedens, dziesiątki tysięcy twórców aplikacji zaczną pukać do big techowych drzwi, uprzejmie prosząc o zwrot swoich 30%.

W 2023 roku płatności dokonywane w aplikacjach mobilnych sięgnęły okolic 167 mld dolarów, co znaczy, że co najmniej 50 mld dochodu dla dwóch gigantów stoi właśnie pod znakiem zapytania.

4 WAŻNE RZECZY™

🇺🇸🇮🇱 Biden ostrzega Netanyahu

Prezydent USA wygłosił rzadką dla siebie publiczną krytykę strategii Benjamina Netanyahu w kontekście bombardowań Strefy Gazy.

• Rozmawiając z reporterami, Biden przyznał, że Izrael traci poparcie opinii publicznej, a Netanyahu nie jest w stanie zmienić obranego kursu ze względu na wewnętrzne naciski swoich koalicjantów.

• Od początku konfliktu USA podkreśla, że jedynym stałym rozwiązaniem konfliktu powinno być tzw. two-state solution.

Rozwiązanie to dałoby Autonomii Palestyńskiej znacznie większą suwerenność w zarządzaniu zarówno Zachodnim Brzegiem, jak i Strefą Gazy, choć na ten moment jest konsekwentnie odrzucane przez prawicowe skrzydło rządzącej koalicji, na której czele stoi Netanyahu.

🇾🇪🚢 Kolejne ataki Huti na Morzu Czerwonym

Rebelianci toczący wojnę domową w Jemenie wykorzystują konflikt Izraela z Hamasem, by wyszarpać swoje 5 minut sławy i zbombardować wszystko, co im się nawinie pod celownik.

• W poniedziałek wieczorem ostrzelany został norweski statek transportowy, który wpływał na wody Morza Czerwonego z Oceanu Indyjskiego. Tankowiec przewoził tamtędy olej roślinny i biopaliwa z Malezji do Wenecji.

• Obyło się bez ofiar wśród załogi, a zaatakowany statek otrzymał pomoc od stacjonującego w pobliżu amerykańskiego niszczyciela, USS Mason.

Choć potencjał militarny Huti jest dość prymitywny, bojówkarze zaczynają stwarzać realne problemy dla globalnej logistyki. Morze Czerwone, nad którym leży Jemen, prowadzi do kanału Sueskiego, przez który przechodzi 30% wszystkich transportów kontenerowych na świecie.

🇵🇱🤯 Nowa władza w Polsce

W poniedziałek Sejm odrzucił wotum zaufania dla rządu Mateusza Morawieckiego i powołał rząd Donalda Tuska, którego Jarosław Kaczyński nazwał niemieckim agentem, prosto z sejmowej mównicy. Następnie Tusk otrzymał wotum zaufania, Grzegorz Braun odpalił w Sejmie gaśnicę, a Hołownia wyrzucił go z obrad.

• Dzisiaj nastąpi zaprzysiężenie Tuska na premiera Polski, oficjalnie kończąc żywot 14-dniowego rządu Morawieckiego.

• Jutro delegacja nowego rządu, na czele z Tuskiem i nowym-starym szefem MSZ, Radosławem Sikorskim, uda się na szczyt unijny, z którego obiecuje wrócić z kolejną transzą środków z KPO.

🇻🇳🌍 Wietnam jest hot

Wczoraj rozpoczęła się pierwsza od 6 lat wizyta Xi Jinpinga w Wietnamie, podkreślająca rosnącą pozycję kraju na arenie międzynarodowej.

• Zaledwie 3 miesiące temu w Wietnamie stawił się Joe Biden, podpisując kilkanaście umów o współpracy handlowej z USA i wspólnej produkcji czipów.

Wietnam jest jednym z największych wygranych lat pandemicznych, przejmując od Chin sporą część produkcji i inwestycji zachodnich firm.

• Teraz wygląda na to, że zarówno Chiny, jak i Stany chcą rozkochać w sobie jedną z najszybciej rosnących gospodarek Azji, prześcigając się w atrakcyjnych ofertach współpracy międzynarodowej.

BIZNES

Chwila prawdy Elona Muska

Trwająca inba z Twitterem/X zaczyna przypominać poprzedni moment w barwnej karierze Elona Muska, gdy przyszłość miliardera również wisiała na ostrzu noża.

Dla kontekstu: w latach 2018-19 Tesla prawie zbankrutowała, gdy Musk postawił wszystko na sukces Modelu 3 — pierwszego samochodu elektrycznego dla odbiorcy masowego, którego tworzenie było naszpikowane problemami z produkcją.

• Wówczas ratunek przyszedł w ostatniej chwili od Chin, które zgodziły się na zbudowanie w Szanghaju fabryki zdolnej do produkcji przy odpowiednio niskich kosztach.

• To właśnie sukces Modelu 3 doprowadził do meteorycznego wzrostu Tesli — dzisiaj 9 największej firmy na świecie — która przed premierą tego samochodu żyła na pożyczonym czasie i ostatkach kredytów.

Złota era: w latach 2019-2022 wszystko, czego Musk dotykał, zamieniało się w złoto. On sam został w zeszłym roku najbogatszym człowiekiem na świecie — choć w 2021 nie był jeszcze nawet w top 10.

• Tesla rosła jak na drożdżach, wprowadzając ciepło przyjęty Model Y i zapowiadając głośno komentowany projekt Cybertrucka.

• Równie udany okres przeżywał SpaceX, który został podstawowym partnerem USA w misjach kosmicznych, rozwijając jednocześnie największą prywatną konstelację satelit na świecie — Starlink.

Komplikacje: ciąg dalszy historii jest doskonale znany. W 2022 roku Musk kupił Twittera, zamienił go w X i w ciągu 12 miesięcy skutecznie odstraszył większość największych reklamodawców, takich jak Apple, Disney, czy Walmart.

• Pomimo zwolnienia 75% pracowników, dzisiejszy X cały czas przynosi straty. Choć jest znacznie mniejszą firmą od Tesli, czy SpaceX — upadłość może doprowadzić nawet do osobistego bankructwa jego właściciela.

Piramida finansowa: wykup Twittera był dla Muska znacznie bardziej ryzykowny, niż się początkowo wydawało.

• Miliarder, dysponujący na co dzień niewielką ilością gotówki, sfinansował go w dużej mierze przez zaciągnięcie pożyczek w bankach, wykorzystując pod zastaw swoje udziały w Tesli.

• Teraz obsługa długu zaciągniętego podczas wykupu wynosi ok. 1.3-1.5 mld dolarów rocznie i jest pokrywana z topniejących środków X.

Bez dojścia do rentowności firma będzie zmuszona ogłosić bankructwo lub otrzymać kroplówkę pieniężną od Muska. W tym celu miliarder będzie jednak musiał wyprzedać jedyny płynny zasób finansowy, jaki posiada — akcje Tesli.

• Problem w tym, że sprzedaż tych udziałów doprowadzi do spadków na giełdzie, zmniejszając całościową wycenę firmy.

• Jednocześnie blisko 68% udziałów Muska (czyli trzon jego osobistej fortuny) jest wykorzystywane jako zabezpieczenie innych zobowiązań finansowych.

Tutaj błędne koło się zamyka, bo giełdowa zapaść może uruchomić przejęcie tych akcji przez wierzycieli i — pomimo dobrej kondycji biznesowej Tesli oraz SpaceX — zbliżyć Muska do krawędzi osobistego bankructwa.

Ostrze noża: Elon może mieć całkiem niedługo trudną decyzję do podjęcia:

1. Walczyć dalej o finansowy sukces X, wraz z jego subskrypcjami i chatbotami — ale przy minimalnym udziale reklamodawców. To będzie wymagać dalszego uszczuplenia jego majątku i ryzykowania bankructwem oraz przyszłą pozycją Tesli na giełdzie.

2. Pozwolić X zbankrutować i sprzedać pozostałości firmy za fistaszki — co przyniesie pewne straty Muskowi, ale głównie uderzy w portfele pożyczkodawców i nie naruszy fundamentów jego wartego ponad 200 mld dolarów majątku.

Co dalej: przyszłość X zależy zatem od Muska i jego apetytu na ryzyko oraz chęci kontynuacji eksperymentów w świecie social media, które nie wydają się sprzyjać jego naturalnym talentom.

NEWSROOM

Nuklearny Microsoft

Firma zaczyna coraz mocniej interesować się technologią nuklearną, ze względu na ogromny apetyt modeli AI na moc obliczeniową, a co za tym idzie — energię elektryczną.

• Poza eksperymentami z fuzją nuklearną, rozwijaną przez jeden z wielu startupów Sama Altmana, Microsoft zwrócił się też w kierunku tzw. małego atomu (SMR), czyli technologii wdrażanej obecnie w bólach w Polsce.

• Firma Billa Gatesa ma szansę zrealizować cały projekt nieco szybciej niż nasza administracja państwowa — głównie dlatego, że zamiast urzędników do obrabiania papierologii wykorzystuje AI.

Wg. źródeł Wall Street Journal modele językowe odpowiadają za 90% prac przy składaniu wniosków i tworzeniu odpowiedniej dokumentacji. Takie tempo pracy pozwoli skrócić atomową biurokrację o całe lata, choć rodzi oczywiste pytania o bezpieczeństwo całego przedsięwzięcia.

Koniec zabawy w Hasbro

Jeden z największych producentów zabawek na świecie ogłosił właśnie zwolnienia, które dotkną 1100 etatów — co przekłada się na 17% całego składu firmy.

• Hasbro, podobnie jak większość branży zabawkowej, znajduje się obecnie w mocnym dołku po tłustych latach pandemicznych, kiedy rodzice chwytali się każdego możliwego sposobu na zajęcie swoich dzieci podczas porannych statusów na zoomie.

• Timing ogłoszenia dobrze podsumowuje, w jakim miejscu znajduje się cała kategoria. Hasbro zdecydowało się na masowe zwolnienia w absolutnym szczycie świątecznego sezonu i jest to już druga fala redukcji po zwolnieniu 800 osób w pierwszej połowie roku.

Co ciekawe, jedynym wyjątkiem od reguły w branży zabawkowej pozostaje jej lider — czyli Lego, które odnotowuje bardzo udany rok i dalej śrubuje wyniki finansowe.

W OBIEKTYWIE

INNE RZECZY

• 14 milionów lat. Według najnowszych badań tyle czasu upłynęło, odkąd stężenie CO2 w atmosferze Ziemi było ostatni raz na tak wysokim poziomie.

• Chiny biorą wszystko. Temu, CapCut i TikTok zdominowały w tym roku top 5 najpopularniejszych aplikacji w App Store.

• To wiele tłumaczy. Kolejne badania potwierdzają wpływ dorastania z kotami na możliwość zachorowania na schizofrenię.

• Podsumowania trwają w najlepsze. Google wypuścił swoją listę najczęściej wyszukiwanych fraz roku.