🗞️ Gołębia inteligencja

PONIEDZIAŁEK, 30.10.2023 | 1623 słowa, 5m 51s lektury

CYFERKI

💰🇵🇱 10.9 tys. euro

Średnia siła nabywcza mieszkańca Polski w skali roku. Zajmujemy 29 miejsce w rankingu 42 państw w Europie, 38% poniżej średniej UE.

👑📺 14 mln dolarów za odcinek

Koszt produkcji jednego odcinka z szóstego i ostatniego sezonu The Crown, który pojawi się na Netflixie 16 listopada. Budżet serialu jest już zbliżony do ostatniego sezonu Gry o Tron.

🏢🏠 35 miliardów dolarów wsparcia

Rząd USA będzie finansował projekty przekształcania budynków biurowych na mieszkalne. Obecnie już 18.2% amerykańskich biur stoi pustych i jest to najwyższy odsetek od 30 lat.

🍎🔻-7% rok do roku

Według danych GUS zbiory jabłek w Polsce będą sporo niższe niż przed rokiem, choć sadownicy ostrzegają, że sytuacja może być jeszcze gorsza niż obecne prognozy. Jabłka sprzedawane konsumentom są teraz o 55-70% droższe niż w 2022.

ENERGETYKA

Sympatyczna pomyłka

Dwójka francuskich geologów przypadkiem udowodniła, że karma wcale nie wraca. Wybrali się na północ kraju szukać złóż paliw kopalnianych, a zamiast nich znaleźli gigantyczne złoża wodoru, które mogą służyć do produkcji czystej energii.

O co chodzi: naukowcy badali skład gleb w okolicach Lorraine pod kątem obecności metanu, który jest głównym składnikiem gazu ziemnego.

• Zamiast oczekiwanego kuzyna ropy naftowej i węgla natrafili na wodór w czystej postaci, znany również jako biały wodór.

Wstępne kalkulacje wykazują, że na badanych terenach może znajdować się nawet 250 milionów ton pierwiastka, co oznaczałoby największe znane ludzkości złoża białego wodoru na Ziemi.

Co w tym ważnego: biały wodór jest opisywany jako święty Graal bezemisyjnej energetyki.

• Pierwiastek może być spalany w celu produkcji energii tak samo, jak węgiel, ropa lub właśnie gaz ziemny. Cały myk polega na tym, że proces nie uwalnia gazów cieplarnianych, a jedynym skutkiem ubocznym jest… produkcja wody.

Okej, ale: magiczne właściwości tego pierwiastka znane były już w XIX wieku. Problem w tym, że wodór — jeden z najczęściej występujących pierwiastków na Ziemi — prawie nigdy nie występuje w czystej postaci i trzeba go wydzielać ze złożonych związków chemicznych. Tu zaczynają się schody, bo proces pozyskiwania wodoru jest:

• Wysoce emisyjny i wymagający spalania paliw kopalnianych (tzw. brązowy wodór).

lub

• Bezemisyjny, ale bardzo energochłonny. Jeżeli wykorzystywany jest prąd ze źródeł odnawialnych, można mówić o tzw. zielonym wodorze.

Z tej przyczyny biały wodór jest niesamowicie cenny — można wydobywać go z ziemi, tak jak inne surowce naturalne i nie trzeba zużywać dodatkowej energii do odseparowania czystego pierwiastka.

• Rozkręcenie globalnej operacji znajdywania i wydobywania białego wodoru — na kształt poszukiwań ropy z początku zeszłego wieku — może być jednym z kluczowych sposobów na zatrzymanie zmian klimatycznych.

Co dalej: Francuzi pracują nad swoim odkryciem już od kilku miesięcy, choć tego typu projekty rozwijają się dość wolno — przed rozpoczęciem dalszych badań i pierwszych odwiertów może minąć wiele miesięcy spędzonych na kwestiach administracyjnych, kontrolach środowiskowych etc.

• Powstała już grupka startupów, które przeszukują planetę pod kątem kolejnych złóż, takich jak tegoroczne znalezisko we Francji, lub podobne, choć mniejsze, złoża odkryte kilka lat temu w Mali.

4 WAŻNE RZECZY™

1. 🇮🇱 Izrael rozpoczął atak lądowy + internetowe kontrowersje

W trakcie weekendu doszło do najmocniejszego bombardowania Strefy Gazy od wybuchu konfliktu. W piątek siły Izraela wprowadziły kompletny blackout komunikacyjny, odcinając dostęp do łączności internetowej i telefonicznej dla 2 milionów Palestyńczyków — ruch, który doczekał się krytyki nawet ze strony USA.

• W niedzielę lądowe wojska Izraela posuwały się w głąb terytorium Gazy i potwierdziły przeprowadzenie ataków na co najmniej 450 celi militarnych. Tego samego dnia służby medyczne działające na terenie enklawy podały, że liczba ofiar wzrosła do ponad 8000 osób.

• Nie obeszło się też bez Elona Muska. W sobotę miliarder ogłosił, że ze względu na blackout komunikacyjny Starlink jest gotowy zapewnić łączność dla „uznanych międzynarodowo organizacji pomocy humanitarnej” działających w Gazie.

Izrael zapowiedział, że będzie blokować sygnał ze Starlinków, jeżeli firma faktycznie zacznie udostępniać połączenie. W niedzielę dostęp do łączności w Strefie Gazy został częściowo przywrócony.

2. 🇺🇸 Roszady w wyścigu o Biały Dom

Po weekendzie ubyło jednego chętnego na republikańską nominację do przyszłorocznych wyborów prezydenckich, pojawił się za to nowy kandydat Demokratów.

• Z wyścigu wycofał się Mike Pence — weteran amerykańskiej polityki i były wiceprezydent kraju podczas kadencji Trumpa. Pence miał minimalne poparcie i — podobnie jak większość republikańskich kandydatów — zerowe szanse na pokonanie Trumpa, którego nominację powstrzymać może jedynie wyrok skazujący w jednej z trzech toczących się spraw sądowych.

• Dużą niespodziankę sprawił w piątek Dean Phillips — mało rozpoznawalny kongresmen z Minnesoty, który ogłosił start w wyborach połówkowych partii Demokratycznej. Phillips nie ma znaczącej pozycji politycznej ani ogólnokrajowej rozpoznawalności, choć jest jednym z najbogatszych członków Kongresu i może samodzielnie sfinansować większość kampanii.

Na ten moment faworyci wyścigu nie zareagowali na ruchy mniejszych ugrupowań. Trump nie może liczyć na poparcie skłóconego z nim Pence’a, a wg. analityków obóz Bidena nie zakłada, że jakikolwiek członek Demokratów jest w stanie zagrozić pozycji prezydenta.

3. 🇪🇺 Zbliżenie pomiędzy UE i Japonią

W sobotę na organizowanym w Japonii szczycie G7 ogłoszono porozumienie o wymianie danych pomiędzy państwami Unii i Japonią w sektorach m.in. transportu, finansów, przemysłu i e-commerce.

• Dzięki nowej umowie japońskie i europejskie firmy będą mogły swobodnie integrować swoje bazy danych i wymieniać informacje bez konieczności zdobywania specjalnych pozwoleń. UE zawarła już w przeszłości podobne kontrakty z Nową Zelandią i UK.

• Podczas tego samego szczytu liderzy UE wezwali do zdjęcia sankcji na japońskie ryby i owoce morza, które są bojkotowane przez szereg państw (w tym Chiny) ze względu na wypuszczanie do morza wody z nieaktywnej elektrowni atomowej na Fukushimie.

4. 🇷🇺 Coraz większe straty w kontrofensywie Rosjan

W połowie października, wykorzystując zamieszanie wokół sytuacji w Izraelu, Rosja przeszła do kontrofensywy w Doniecku, w okolicach miasta Adwijiwka.

• Do ataku zaangażowane zostało aż 8 brygad pancernych, a ruch miał pomóc Rosji przejąć inicjatywę i rozbić wolno postępującą kontrofensywę Ukrainy.

• Według danych brytyjskiego wywiadu oraz wpisów rosyjskich komentatorów wojennych akcja zapowiada się na spektakularną wtopę. Ukraińskie siły nie oddały swoich pozycji, a straty personelu i sprzętu po stronie Rosjan mogą być jednymi z najwyższych od początku wojny. 

STÓŁ CZASU

Jeszcze w tym tygodniu

Dzisiaj: Apple organizuje halloweenową imprezkę, nazwaną Scary Fast. To online’owy event, na którym firma zaprezentuje najnowsze modele komputerów. Krążą też plotki o odsłonięciu kolejnej generacji czipów, które w kontekście średnio odebranego iPhone’a 15 mogą być highlightem roku dla firmy.

• ➕ Przy okazji: dowiemy się, czy Ozempic i magiczny sposób na ograniczanie apetytu już zjada zarobki McDonald’s — maczek przedstawi wyniki finansowe za Q3.

Wtorek: doczekamy się najnowszego, a przy tym ostatniego w historii, singla Beatlesów. John, Paul, Ringo i George wracają z numerem nazwanym Now and Then.

• To piosenka napisana przez Lennona i nagrana w wersji demo niedługo przed jego śmiercią. Po latach Yoko Ono przekazała nagranie McCartneyowi, który teraz postanowił dokończyć produkcję. Oryginalny wokal Lennona został zachowany i oczyszczony do jakości studyjnej, za pomocą — zgadliście — AI.

• ➕ Przy okazji: nudniejsza sprawa, ale pojawią się dane o wzroście PKB w krajach UE.

Środa: spanko, groby, obiady, dla chętnych wyniki finansowe od Airbnb, PayPala, Etsy, czy Toyoty.

Czwartek: wyników ciąg dalszy i tym razem będzie grubo, bo raportuje największy z największych — Apple. Przy okazji zerknąć będzie można na Shopify, Starbucksa, Shell, czy Dropboxa.

• ➕ Na Instagramie będzie dużo czaszek: tego dnia w Meksyku obchodzą Día de Muertos.

Niedziela: W Nowym Jorku wystartuje najsłynniejszy maraton na świecie. Okaże się, czy Kenijczyk Kelvin Kiptum (który w tym miesiącu pobiegł już 2:00:35’ w Chicago) ustanowi rekord świata i ukończy bieg w czasie poniżej 2 godzin.

NEWSROOM

OpenAI chce być gotowe (na wszystko)

Twórcy ChatGPT budują nowy team, który można by po naszemu nazwać Zespołem ds. Gotowości. To specjalna komórka researcherów, którzy mają pilnować, by kolejne odsłony AI nie zrobiły nam z niczego jesieni średniowiecza.

• Jedną z pozycji rekrutowanych do nowego teamu jest researcher do spraw bezpieczeństwa narodowego.

• Potencjalne zagrożenia ze strony AI, które ma badać, uwzględniają biotechnologię, atomistykę, cyberataki i broń chemiczną.

Brzmi niepokojąco, ale przynajmniej nasi się tym zajmują — szefem zespołu został prof. Aleksander Mądry, profesor na MIT, który tymczasowo opuścił uniwersytet, by pracować z OpenAI nad kwestiami bezpieczeństwa.

Największy wydatek Google’a

Dostajemy coraz więcej soczystych danych, które tłumaczą, dlaczego Google jest absolutnie wszędzie. Wszystko dzięki tzw. rozprawie stulecia, w której USA oskarża giganta o praktyki monopolistyczne i nadużywanie swoich zarobków do blokowania konkurencyjnych wyszukiwarek internetowych.

• W 2021 roku firma wydała 26.3 mld dolarów na kontrakty gwarantujące ustawienie ich wyszukiwarki jako defaultu na urządzeniach i w przeglądarkach internetowych. Był to najwyższy wydatek Google’a w tamtym roku i ponad połowa łącznej kwoty wydanej na pozyskiwanie ruchu internetowego ($45.6 mld w 2021).

• Kwota wcisnęła w fotel nawet najlepiej zapoznanych ze sprawą analityków, którzy szacowali łączne wydatki w tym obszarze na maksymalnie 16-20 mld dolarów rocznie.

Co ciekawe, jeżeli wyrok sądu zakaże Google’owi płacić innym firmom za priorytetowe miejsce w ich produktach — ceny tych produktów mogą pójść w górę.

• Cios finansowy dla Apple’a mógłby być tak dotkliwy, że firma byłaby zmuszona podnieść ceny iPhone’ów.

Palikot w coraz większych tarapatach

Znany z ułańskiej fantazji biznesmen/polityk nie ma ostatnio dobrej passy. Po nieudanej przygodzie z polityką Palikot wrócił do zajęcia, które gwarantowało mu w przeszłości o wiele mniejszy ból głowy — produkcji alkoholu. Tym razem sprawy nie poszły tak śpiewająco.

• Założone przez niego nowe spółki: Manufaktura Piwa Wódki i Wina oraz browar Tenczynek finansowały swoje operacje przez emisje akcji na rynkach prywatnych, które wykupiło ponad 4 tys. indywidualnych inwestorów.

• Produkty obu firm nie mogą przebić się do serc konsumentów i nie stały się dla nikogo inspiracją do szybkiego wyskoczenia do żaby.

Teraz najnowsze biznesy Palikota są zadłużone na łączną kwotę 339 mln PLN, a szerokie grono inwestorów domaga się co najmniej zwrotu włożonych środków.

• Sprawy zaszły tak daleko, że Palikot zaczął finansować spłatę długu przez sprzedaż majątku osobistego i w ostatnich dniach spieniężył dwa domy w Warszawie i Kazimierzu Dolnym.

W OBIEKTYWIE

INNE RZECZY

• W szoku, że dopiero teraz. Taylor Swift oficjalnie została miliarderką i dołączyła do niewielkiego klubu, w którym jest już Rihanna, Beyoncé i Jay-Z, czy sir Paul McCartney.

• Globalna pandemia. Ptasia grypa po raz pierwszy w historii dotarła aż na Antarktydę, gdzie stanowi zagrożenie dla lokalnych populacji pingwinów i fok.

• Chandler nie żyje 😢. W sobotę aktor Matthew Perry (m.in. Chandler Bing w Przyjaciołach) zmarł w swoim domu w Los Angeles. Oficjalna przyczyna śmierci nie została jeszcze podana, choć podejrzewa się utonięcie w trakcie kąpieli.

• Człowiek by tego nie wymyślił. Okazuje się, że gołębie przyjmują wiedzę w ten sam sposób co sieci neuronowe, na których oparte są algorytmy AI.