🗞️ Chwila prawdy

WTOREK, 24.10.2023 | 1575 słów, 5m 42s lektury

CYFERKI

🌎🤑 250 miliardów dolarów

Prognoza zysku dla światowej gospodarki w przypadku objęcia miliarderów liniowym, 2% podatkiem dochodowym. Grupa blisko 2.5 tys. najbogatszych ludzi na świecie płaci obecnie minimalne stawki przez luki w systemach podatkowych.

🇺🇸🏦 1.7 biliona dolarów deficytu

Dziura budżetowa Stanów Zjednoczonych skoczyła o 23% w porównaniu z zeszłym rokiem i jest to największy deficyt od pierwszych lat pandemii, choć kraj szykuje się do wysłania kolejnych 100 mld w pakietach pomocy dla Ukrainy i Izraela.

🏢✂️ 79 milionów dolarów

Kwota, którą Dropbox zapłaci za rozwiązanie umowy na swoje przestrzenie biurowe w San Francisco. CEO firmy stwierdził, że przymusowe powroty do biura nie mają przyszłości, a biura stają się zbędnym obciążeniem finansowym.

TECHNOLOGIA

Szpiegostwo w skali nanometrowej

Od lutego w atmosferze niedopowiedzeń i szczątkowych informacji rozwija się szpiegowska historia, która już dawno byłaby w produkcji u Netflixa, gdyby nie to, że scenarzyści mieli do niedawna wywalone na pisanie nowych seriali.

O co chodzi: jedna z najbardziej tajemniczych i niemożliwych do zastąpienia firm na świecie — holenderski ASML — podejrzewa, że jej były pracownik wyprowadził poufne informacje na zlecenie chińskich podmiotów, wokół których kręci się Huawei.

• ASML projektuje maszyny do produkcji mikroprocesorów i — choć mało kto wie o ich istnieniu — jest absolutnym monopolistą w swojej dziedzinie. Z jej technologii korzystają wszyscy najważniejsi producenci, tacy jak TSMC, Intel, czy Samsung, a alternatywa do rozwiązań holenderskiego giganta po prostu nie istnieje.

Rozbój w biały dzień: od kilku lat USA (i działające pod ich dyktando ASML) coraz mocniej ogranicza dostęp Chin do produkcji najbardziej zaawansowanych mikroprocesorów.

• Dzięki temu Stany mają zagwarantowaną dominację na polu technologii wojskowej i elektroniki użytkowej.

Pierwsze pogłoski o wycieku ściśle strzeżonych tajemnic ASML pojawiły się już w lutym, ale do niedawna sprawa rozgrywała się poza obiegiem mediów.

• Spekulacje ruszyły ze zdwojoną mocą, kiedy Huawei wypuścił swój najnowszy telefon, Mate 60, napędzany czipem, którego chiński producent teoretycznie nie był w stanie stworzyć bez dostępu do magii ASML.

Teraz Bloomberg wrócił do prześwietlania historii. Zamieszany jest chiński pracownik, który na początku tego roku nagle odszedł z holenderskiej firmy i dołączył do bliżej niesprecyzowanej chińskiej organizacji. To w tym momencie miało dojść do kradzieży autorskich designów ASML, które posłużyły chińskim producentom czipów na stworzenie mikroprocesora w technologii 7-nanometrów — dotychczas dostępnej wyłącznie dla gigantów takich jak Apple i Samsung.

Co dalej: w ostatnich tygodniach Amerykanie jeszcze bardziej dokręcili śrubę, ograniczając Chińczykom dostęp do czipów kluczowych dla rozwoju AI.

• Nie bali się przy tym uderzyć w rodzimą firmę, czyli Nvidię, która straciła pokaźną część przychodów generowanych w Chinach.

Dalsza konkurencja na płaszczyźnie technologicznej może tylko rozbuchać siatkę korporacyjnych szpiegów i jeszcze bardziej wyeksponować rolę Tajwanu (światowej stolicy mikroprocesorów), jako najbardziej wrażliwego punktu na mapie świata.

4 WAŻNE RZECZY™

1. 🇦🇷 Remis w Argentynie

I tura wyborów prezydenckich nie wyłoniła zwycięzcy i sprawiła przykrą niespodziankę przewodzącemu w sondażach Javierowi Milei.

• Kontrowersyjny, anarcho-libertariański kandydat zajął drugie miejsce i otrzymał zaledwie 30% głosów.

• Zaskakujący wynik uzyskał kandydat partii rządzącej, Sergio Massa, który wygrał w pierwszym głosowaniu, zgarniając 35% poparcia. Jest to o tyle nietypowe, że Massa jest obecnie ministrem finansów w kraju, który zmaga się z inflacją na poziomie 140%.

Przyszłość władzy w Argentynie rozstrzygnie się w II turze wyborów, która odbędzie się 19 listopada.

2. 🍷 Chiny i Australia godzą się przy winie

Napięte od 3 lat stosunki dyplomatyczne pomiędzy dwoma krajami ulegają coraz wyraźniejszej poprawie.

• Dwa tygodnie temu z chińskiego aresztu wypuszczono przebywającą tam przez 3 lata australijską dziennikarkę. Teraz Kraj Środka zgodził się na zdjęcie wysokiego cła na wina z Antypodów — podatku, który stwarzał realne ryzyko upadłości dla całego sektora winiarskiego Australii.

• Kulminacją odnowionej australijsko-chińskiej sztamy będzie listopadowy szczyt, podczas którego premier Anthony Albanese spotka się z prezydentem Xi Jinpingiem — będzie to pierwsza wizyta australijskiego lidera w Chinach od 2016 roku.

3. 🇸🇪 Szwecja coraz bliżej NATO

Wczoraj prezydent Turcji, Recep Tayyip Erdogan, wyraził zgodę na dopuszczenie Szwecji do sojuszu północnoatlantyckiego.

• Turcja była ostatnim (obok Węgier) przeciwnikiem przyjęcia Szwecji do NATO, oskarżając kraj o goszczenie migrantów kurdyjskiego pochodzenia, których rząd Erdogana ściga jako terrorystów.

• Teraz wejście Szwecji do sojuszu wydaje się nieuniknione. Ostatni bastion oporu to Węgry i — coraz bardziej osamotniony po nadchodzącej zmianie władzy w Polsce — Viktor Orbán.

Pojawienie się Szwecji w strukturach sojuszu umocni jego pozycję na Bałtyku. Wszystko dzięki świetnie wyposażonej marynarce wojennej naszych zamorskich sąsiadów, którzy dysponują jednymi z najbardziej wyrafinowanych łodzi podwodnych na świecie.

4. 🇻🇪 Legalne wybory w Wenezueli

María Corina Machado, liberalna ekonomistka, która do niedawna była siłą wykluczona z życia politycznego kraju, wraca do gry.

• Machado wygrała wybory połówkowe w obozie opozycji — pierwsze demokratyczne głosowanie w kraju od ponad 10 lat — i została kandydatką na prezydenta w nadchodzących wyborach.

• Zaczyna tym samym stwarzać realne zagrożenie dla urzędującego prezydenta-dyktatora, Nicolása Maduro.

Jej zwycięstwo w głównych wyborach może oznaczać koniec autokratycznych rządów w Wenezueli. Wciąż nie wiadomo czy władza dopuści do otwartych wyborów, mimo nacisków ze strony USA, które zdjęły z kraju sankcje, właśnie pod warunkiem organizacji uczciwych wyborów.

ŚWIAT

Chwila prawdy na Bliskim Wschodzie

Wszystko wskazuje na to, że znajdujemy się w przededniu inwazji armii Izraela na tereny Strefy Gazy. Redaktorzy naczelni Axiosa przyjrzeli się wszystkim możliwym osiom konfliktu i ich potencjalnym wpływom na geopolityczny porządek świata.

Izrael-Hezbollah: najbardziej oczywistym punktem zapłonu będzie odwetowe włączenie się do konfliktu drugiej terrorystycznej siły w regionie — rządzącego częścią Libanu Hezbollahu.

• Już teraz trwają punktowe potyczki między siłami Izraela i bojówkami z Libanu, które do tej pory nie przerodziły się w szerszy konflikt, mimo narastających strat w ludziach.

• Straszakiem powstrzymującym Hezbollah przed pełnoskalowym atakiem jest na ten moment amerykańska marynarka, która zajęła pozycje umożliwiające naloty na libańskie przyczółki terrorystów.

Potencjalne zaangażowanie się Hezbollahu w konflikt nie powinno wymagać lądowej interwencji wojsk USA, choć zmusi Izrael do rozwodnienia uwagi na dwóch frontach konfliktu (lub trzech, jeżeli dojdzie do większych starć w palestyńskim Zachodnim Brzegu).

• Na ten moment wydaje się, że ruchy Hezbollahu zależą od wytycznych ich finansjera — czyli Iranu, który otwiera kolejną oś całej układanki.

Izrael-Iran: kraj ajatollahów to obecnie jedyny gracz, który jest w stanie mierzyć się z Izraelem pod kątem potencjału militarnego i gospodarczego.

• Izrael grozi, że dalsze eskalacje ze strony palestyńskich i libańskich bojówek zmuszą ich do sięgnięcia po „głowę węża”, jak określają Iran, od lat finansujący zarówno Hezbollah, jak i Hamas.

• Irański minister spraw zagranicznych oskarżył Izrael i wspierające ich USA o dopuszczanie się zbrodni wojennych podczas bombardowania Gazy. Ostrzegł, że jeżeli ataki będą trwać, każdy scenariusz jest możliwy, a cały region może wymknąć się spod kontroli.

Palestyna-Izrael-USA: skala strat w ludności cywilnej podczas inwazji na Strefę Gazy pozostaje kluczem do rozwoju sytuacji. Z tej przyczyny amerykańska dyplomacja, choć oficjalnie bezwarunkowo popiera Izrael, coraz mocniej dociska rząd Beniamina Netanyahu do ściany.

• Podczas wizyty w Izraelu Joe Biden wymusił pierwsze dostawy pomocy humanitarnej, które wjechały do Gazy od strony Egiptu.

• Teraz Amerykanie nalegają na opóźnienie inwazji wojsk izraelskich. Z jednej strony kupują sobie czas na negocjowanie wypuszczania kolejnych zakładników. Z drugiej — przyzwyczajają izraelskich wojskowych do pomysłu operacji specjalnej jako alternatywy dla otwartej i niszczycielskiej ofensywy.

Co dalej: od ataku Hamasu minęły ponad 2 tygodnie, a już w pierwszych dniach konfliktu premier Izraela zapowiadał wprowadzenie wojsk do palestyńskiej enklawy i przejęcie pełnej kontroli nad regionem, aż do wyplenienia terrorystycznych struktur w całości.

• Nadchodzące dni pokażą, w jaki sposób przeprowadzony zostanie atak Izraela i jaką obronę zastosuje Hamas, lubujący się w wykorzystywaniu Palestyńczyków jako ludzkich tarcz.

• Kluczowa będzie sytuacja na granicy Izraela i Libanu, która zdeterminuje czy konflikt będzie się dalej rozgrywać na poziomie regionalnym, czy wciągnięte zostaną w niego zewnętrzne siły USA i Iranu.

NEWSROOM

Podniebny Uber

Uber odpala nową usługę, w której naprawdę ważne będzie to ile gwiazdek ma kierowca. W aplikacji będzie teraz można zamawiać podniebne loty balonem po Kapadocji.

• Usługa, dostępna w ramach Uber Reserve, startuje w październiku i będzie kosztować €150 od głowy.

• Uber wkracza tym samym w tzw. experience economy — podobnie jak Airbnb aplikacja chce łączyć swoją podstawową usługę z dodatkowymi atrakcjami i pokrywać coraz więcej nisz związanych z podróżowaniem.

Producent iPhone’ów na świeczniku

Chiny rozpoczęły serię audytów w fabrykach Foxconna — producenta, który do dzisiaj odpowiada za produkcję większości urządzeń Apple.

• Choć Foxconn jest firmą tajwańską, większość jego fabryk znajduje się w kontynentalnych Chinach, gdzie 6-milionowe miasto Zhengzhou dorobiło się już nawet alternatywnej nazwy — iPhone City.

Sytuacja Apple w Chinach staje się coraz bardziej skomplikowana. Najbogatsza firma na świecie balansuje pomiędzy przenoszeniem produkcji do krajów takich jak Indie i Wietnam z coraz bliższą współpracą z Luxshare — chińską alternatywą Foxconna. Ta firma odpowiada za produkcję najnowszych i najbardziej zaawansowanych technologicznie produktów, takich jak nowy iPhone 15 Pro Max, czy nadchodzący VR headset, Apple Vision Pro.

• W zeszłym tygodniu w kraju pojawił się nawet CEO firmy, Tim Cook, który rozmawiał z przedstawicielami Luxshare’u oraz bliskimi doradcami Xi Jinpinga.

Nadchodzą zatrute piksele

Dotychczas pisarze, artyści i muzycy walczyli z wykorzystywaniem ich prac do szkolenia AI poprzez oburzenie i pozwy sądowe. Teraz do akcji wkraczają rozwiązania technologiczne.

• MIT Technology Review opisuje narzędzie nazwane Nightshade, który pozwala dodawać do grafik tworzonych przez ludzi tzw. zatrute piksele.

• Dane zaszyte w pikselach mają rozsadzać modele językowe od środka i prowadzić do większych halucynacji, jeżeli pojawią się w bazach wykorzystywanych do trenowania AI.

W OBIEKTYWIE

INNE RZECZY

• Lepsze niż Netflix. Japońscy naukowcy opracowali technologię, która rejestruje nasze sny za pomocą rezonansu magnetycznego i konwertuje je na obrazy, tak by móc obejrzeć je już po przebudzeniu.

• Nie każdy może być DJem. CEO Goldman Sachs, David Solomon, musiał porzucić swój DJski side-gig, żeby udowodnić udziałowcom firmy, że jest w pełni skupiony na swoich dziennych obowiązkach.

• Jedyne słuszne zastosowanie. Banery polityków z zakończonej już kampanii wyborczej są przekazywane schroniskom, w celu ocieplania psich bud na zimę.

• Przy okazji psiaków. W poniedziałek w Portugalii odszedł 31-letni Bobi, który był najdłużej żyjącym psem na świecie.